Achtergrond PureSaffraan®
De directe geschiedenis van ons product PureSaffraan® gaat terug naar de 16de eeuw regio Souktana provincie Taroudant (zuidoosten midden Marokko). Je vindt in de streek van Talaouine een bijzonder plaats die de ‘grottencollectie’ wordt genoemd of ‘Agadir’ of ‘Ighrem’ wat berbers (oorspronkelijke marokaanse taal voordat het Arabisch arriveerde) is voor ‘versterkte burcht’. Op de foto kan je zien dat men uit de rotsen een soort van kluizenverzameling heeft gemaakt met de rots als kamer en daarvoor een soort van half kasteel heeft voorgebouwd. Op deze plek bewaarde men hun meest waardevolle eigendommen zoals geld, goud maar ook Saffraan. 800 kamers die door lijfwachten, soldaten werden beschermd. Daarnaast zijn er perkamenten gevonden van meer dan 200 jaar oud in deze streek en deze spreken van de toewijzing en benaming van de verschillende gronden waarop Saffraan wordt geteeld. Het moge duidelijk zijn dat het telen van Saffraan een reeds lang bestaande ambacht is en dat merk je dan ook aan de hoogstaande kwaliteit van onze PureSaffraan®.
Er zijn theorieën die zeggen dat Saffraan voor het eerst geteeld in Griekenland. Als een genetisch monomorfe kloon werd het langzaam verspreid over grote delen van Eurazië en werd het later naar delen van Noord-Afrika, Noord-Amerika en Oceanië overgebracht. De saffraankrokus, onbekend in het wild, stamt waarschijnlijk af van de Crocus cartwrightianus, ook de Crocus thomasii en Crocus pallasii zijn andere mogelijke soorten die betrokken zijn geweest bij mutaties. Crocus sativus is wellicht een gemuteerde vorm van een andere soort Crocus, er is de mogelijkheid van een plantenveredeling tijdens de late bronstijd te Griekenland (Kreta) van de Crocus cartwrightianus, langwerpige stigma’s zouden hiervoor zijn geselecteerd. In de geschreven geschiedenis lezen we over een 7de eeuwse botanische verhandeling samengesteld door Ashurbanipal uit Assyrië, hierdoor is Iran goed voor 80 a 90% van de wereldproductie van saffraan.
Saffraan verzamelaars Griekenland, fresco op het Egeïsche eiland Santorini:
ETYMOLOGIE
Het woord ‘saffraan’ kan worden getraceerd uit o.a. de 12e-eeuwse oude Franse term safran welke afkomstig is van het Latijnse woord safranum. Safranum betekend in het Perzisch “bemiddelaar” en schrijft men in het Arabisch: زعفران of fonetisch: “za’ferân”. In deze taal, waarin het gebruik van saffraan in de keuken is opgenomen, werd voor het eerst verwezen a dato duizenden jaren geleden. Ook zeggen sommige bronnen dat het afkomstig is vanuit Griekse, Spaanse en Indiase keukengebruik, taalgebruik. Oude talen hebben de huidige talen gemaakt dus e.e.a. kunnen afgeleiden zijn van elkaar.
Andere geschiedenis theorieen
Documentatie is over de afgelopen 4000 jaar gevonden ten aanzien van het gebruik van saffraan voor de behandeling van meer als 90 ziekten. Saffraan-gebaseerde pigmenten zijn in het noordwesten van Iran gevonden op 50.000 jaar oude afbeeldingen rond prehistorische plaatsen. Sumeriërs gebruiktdn op een later tijdstip de in het wild groeiende saffraan voor hun remedies en fabricatie van magische drankjes. Ten tijde 2000 v. Chr. was saffraan een artikel voor de handel op lange afstand tijdens de Minoïsche paleiscultuur. Te Iran, rond de plaatsen Derbena, Khorasan en Isfahan cultiveerden de Perzen van toen de saffraansoort Crocus sativus ‘Hausknechtii’, dit rond de 10e eeuw voor Christus. In deze plaatsen werd saffraan in draadjesvorm in bijvoorbeeld textiel als religieus ritueel aangeboden, daarnaast werd het gebruikt in parfums, kleurstoffen en geneesmiddelen. Saffraandraadjes werden over bedden verspreid, als remedie door een mengsel als hete thee, een curatief voor melancholische aanvallen. Daarom vreesden omliggende volkeren dat saffraan als drogeermiddel en afrodisiacum zou worden gebruikt als voordeel in een strijd of als manipulatie. Alexander de Grote gebruikte Perzische saffraan in zijn infusies tijdens zijn Aziatische reizen, ook warme baden als voor de behandeling van strijdwonden alsook simpelweg om rijst smaak en kleur mee te geven. Zo imiteerden Alexanders troepen de Perzische praktijk en bracht de tradities zoals saffraanbaden naar Griekenland.
Andere tegenovergestelde theorieën verklaren de aankomst van saffraan afkomstig uit het zuiden van Azië. Kashmiri alsook Chinese datum berekeningen geven aan saffraan haar aankomst ligt tussen de 2500-900 jaar geleden. Andere historici die vertrouwd waren en studie deden rond oude Perzische verslagen geven als aankomstdata aan ergens vóór 500 v. Chr. en dit voor het toegeschrijven van Perzische transplantatie in tuinen en parken met saffraanknollen. Feniciërs verhandelden saffraan uit Kashmiri als een kleurstof en ook voor de eerder benoemde behandeling van melancholische aanvallen. Gebruik hiervan in voeding en kleurstoffen was de volgende stap in de regio Zuid-Azië. Boeddhistische monniken dragen gewaden van saffraankleurigstoffen; deze zijn echter geverfd met kurkuma dewelke een minder dure kleurstof is, ook jackfruit en oker werden gebruikt als alternatief. Met dit gebruik werd door de eenheid in kleur de eenheid en gelijkheid onderling benadrukt.
Nog een theorie is dat saffraan naar China kwam zeggen historici via Mongoolse indringers uit Perzië. Toch wordt in oude Chinese medische teksten melding gemaakt in bijvoorbeeld de veertig-volume farmacopee met als titel de “Shennong Bencaojing” ( 神农本草经): “fantastische kruiden van Shen Nong”, oftewel Pun sao of Pen Ts’ao) een uit 300-200 v.Chr. oude boekwerk. Volgens de traditie toegeschreven aan Yan “Fire” de legendarische Keizer (chinsees: 炎帝) ook Shen Nong genoemd, hierin bespreekt het boekwerk over 252 fytochemisch gebaseerde medische behandelingen voor allerhande kwalen. Rond de 3de eeuw n. Chr. hebben de Chinezen het over saffraan als zijnde afkomstig van Kashmir. Een Chinese kruidendokter genaamd Wan Zhen omschrijft “Het leefgebied in Kashmir ten aanzien van saffraan, waarbij voornamelijk mensen het verbouwen om dit Boeddha aan te kunnen bieden.” Wan spiegelt terug over het gebruik in zijn tijd: “De Crocusbloem verwelkt binnen een paar dagen en dan verkrijgt men de saffraan. De primaire waardering is omwille van zijn uniforme gele, rode kleur waarna de neus het overneemt van de ogen en de heerlijke honinggeur wordt ontdekt. Het aromatiseren van wijn is hier daaropvolgend een voorbeeld van.
De Minoïers portretteerden in hun fresco’s van paleizen rond de 1600-1500 voor Christus hun saffraan; hierop wordt gewezen als een geneesmiddel en therapie. Zeereizen naar Cilicië volgens oude Griekse legenden waarbij zij als avonturiers met de volle overtuiging zochten naar ‘s werelds meest waardevolle saffraandraden. Crocus en Smilax volgens een andere legende vertelt over de Crocus die betoverd en omgevormd is tot de eerste saffraankrokus. Artsen in Palestina, inwoners van Rhodos en Oude parfumeurs in Egypte alsook de Griekse hetaerae courtisanes gebruikten saffraan in hun wateren als parfums en potpourri’s. Daarnaast werden zalven en mascara’s gemaakt als medische behandeling.
Ten tijde van het hellenistische Egypte werd saffraan door Cleopatra gebruikt zodat het vrijen nog aangenamer zou zijn na een saffraanbad. Egyptische genezers gebruikten ter behandeling van gastro-intestinale aandoeningen saffraan, ook gebruikt als weefselkleurstof in Levantijnse steden als Tyrus en Sidon. Aulus Cornelius Celsus omschrijft saffraan als medicijn voor hoesten, schurft, wonden en koeliek in het mithridatium.
Romeinen hielden van saffraan zoals blijkt uit het feit dat Romeinse heersers in koloniale gebieden het meenamen vanuit Zuid-Gallië, hier werd op grote schaal saffraan verbouwd tot aan de val van Rome. Concurrerende theorieën zeggen dat via de Moren in de 8e eeuwse saffraan terug naar Frankrijk kwam, of ook: met het Avignon-pausdom in de 14e eeuw na Christus.
De Europese saffraanteelt kelderde na de val van het Romeinse Rijk, handelgeralteerde problemen. De verspreiding van de islamitische beschaving zoals in Spanje en Frankrijk hebben geholpen om het gewas opnieuw naar Europa te brengen. De Zwarte Dood in de 14de eeuw veroorzaakte een extreem hoge vraag naar saffraan als basis voor geneesmiddelen en grote hoeveelheden Venetiaanse en Genuese uit zuidelijke, mediterrane landen zoals Rhodos konden dan voorzien in de export import. Diefstal van dergelijke zendingen leidde tot de Saffraanoorlog van edelen tijdens de 14de eeuw.
Bereik ons via whatsapp
